Gılgamış Destanı
& The Odyssey
Öncelikle destanlardan kısaca bahsetmek gerekli
- Myths are created to explain natural or social phenomenon and actions of gods.- Myths are usuallay interwoven with the religion of a particaular society.
- Myths explain why things are the way they are.
- Myths tell stories of gods
- A form of misguided science or attempt to explain the natural world
Archetypes and Ancient Patterns
- Archetypes = bit oldder and general exemplary figure => pattern of- Streotypes = much more specific to time, social and political stand or country
- An archetype is a behaviour pattern and a reflection of that behavioral paatern in a story
- Today archetypes => social constructions
Gılgamış'da flood bir archtype => bir çok dinde bu var çünkü
Gılgamış Destanı
Gılgamış Destanı 2700-2500 BCE arasında yazılmış olup dünya tarihindeki en önemli epik eserlerdendir. Gılgamış destanının genel özelliklerini aşağıdaki gibi yazabiliriz
Destana göre Gılgamış çok güçlü ve heybetli bir kraldır. Uruk şehrinin kötü kralıdır. Gılgamışın babası kral annesi bir tanrıçadır.
Tanrıça İştar'ın sinirlenmesi üzerine onu cezalandırmak için dünyaya Enkidu'yu gönderiri. Enkidu bir hayvandır. Ancak Gılgamış ve Enkidu'nun güreşi sonrası Gılgamış galip gelir. Enkdidu ona sadık bir dost haline gelir.
Gılgamış ve Enkidu Humbaba'yı öldürmek üzere ormana doğru yola çıkarlar. Gılgamış ve Enkidu, Humbaba'yı yendikten sonra geri yola koyulurlar ve Uruk'a geri dönerler.
İştar Gılgamış ile birlikte olmak için teklifte bulunur ancak Gılgamış bunu reddeder. Buna sinirlenen İştar Cennet'ten bir boğa ( Bull of Heaven) indirir ve Gılgamışı öldürümesini söyler
Ancak İştar Gılgamış'ı cezalandırmak için bu sefer Enkidu'yu öldürür.
Gılgamış bu duruma çok üzülür ve kendisinin de bir gün öleceğinin farkına varır. Bunun üzerine ölümsüzlüğü aramak için yola koyulur. Amacı Utnapiştim'i bulmak ve ona danışmaktır. Utnapiştim ölümsüzlüğe ulaşmıştır ve büyük tufandan kurtulmuştur. Yolculuğu sırasında tanrıça Siduri ile karşılaşır. Siduri ona Utnapiştim ile görüşebilmesi için bir ölümcül suları aşması gerektiğini söyler. Ve onu o yoldan onu sadece Urşanabi geçirebilecektir. Yolculuğun sonunda Gılgamış Utnapiştim ile karşılaşır. Utnapiştim ona ölümsüzlüğün sırrını eğer 7 gün uykusuz kalırsa söylecektir. Ancak Gılgamış uyur. Bunun üzerine Utnapiştim ona son bir şans verir. Eğer büyülü bitkiyi bulursa gençleşecektir. Gılgamış bitkiyi bulur ancak son anda bir yılan dolanır ve bitkiyi yok eder. Gılgamış çok üzülür ve artık insan olduğunu kabullenir. Daha iyi bir kral olmak üzere ülkesine geri döner.